Europa, wat is er over van de grote idealen?
Op 23 mei zijn er al weer verkiezingen, maar dan voor het Europees Parlement.
Eerder dit jaar was ik bij een PVDA bijeenkomst in Heerenveen waar Agnes Jongerius vertelde over haar werk daar, prima verhaal, ze is opgekomen voor de positie van de vrachtwagenchauffeurs bijvoorbeeld, goed voorbeeld van idealen in de praktijk. Want wat is er eigenlijk over van de grote idealen met betrekking tot Europa?
Misschien met uitzondering van de volgelingen van Groen van Prinsterer stonden vooral de idealen van de verlichting, vrijheid, gelijkheid en broederschap centraal in de Europese gedachte. Echter de laatste dertig jaar voert een andere agenda de boventoon, en die agenda voert precies het tegendeel uit van vrijheid, gelijkheid en broederschap. Het begrip vrijheid wordt toegepast door middel van het marktdenken, de vrijheid van de multinationals, en in plaats van de gelijkheid is het rechtvaardigen van de toenemende ongelijkheid traditie geworden. De broederschap is vervangen door de politieke legitimering van het egoïsme en het grote graaien. Daarom hoef je er niet verbaasd over te zijn dat dit Europa zover van de gemiddelde kiezer afstaat. Daarvoor hoef je niet te verwijzen naar bijvoorbeeld Orbán of de Brexit. De politiek in Nederland oogst volkomen terecht wat ook het kabinet Rutte III gezaaid heeft. Europa is niet ziek omdat steeds meer kiezers zich anti-Europees opstellen, maar omdat het Europees parlement de oorspronkelijke idealen van vrijheid, gelijkheid en broederschap vergeet. Zodat Europa zich niet meer opstelt als de beschermer van de zwakkeren in de samenleving, en veel meer lijkt op te hebben met de multinationals. Het kabinet Rutte III stelt zich zowel in Den Haag als in Brussel op als de hoeder van het grote bedrijfsleven. De burgers in Nederland zien dat heus wel, wanneer de kosten van levensonderhoud sterk stijgen, en in het klimaatdebat een heffing voor het bedrijfsleven voor de hels deuren moet worden weggesleept. In Europees verband en ook op Haags niveau is er in principe genoeg mogelijk om de verhoudingen te veranderen ten voordele van de zwakkeren in de samenleving, echter de wil ontbreekt. Dat is het werkelijke kernprobleem.
Kijk eens hoe het gezicht van Europa de laatste jaren is veranderd. Het sociaal domein staat niet alleen in Leeuwarden onder druk, maar in heel Europa. Een vierde deel van alle Europese burgers leeft inmiddels in armoede, terwijl het aantal miljonairs sinds de crisis is verdubbeld. Wie dat beschouwd als een goede balans is verkeerd bezig. Want dat is toch erg, steeds meer mensen voor wie Brussel geen oog meer heeft leven in een totaal andere wereld dan deze politici in hun ivoren torens. Hele regio’s waar bijna geen huisarts meer is te vinden, en waar jongeren
Massaal kiezen voor verkassen en verhuizen naar meer kansrijke gebieden. In zulke regio’s hebben mensen gekozen voor de Brexit en zijn de gele hesjes de straat op gegaan. Ondertussen wil het kabinet Rutte III ons wijsmaken dat ze pro-Europees zijn, terwijl ze beleid voeren waarin de realiteit voor de zwakkeren in de samenleving steeds harder wordt. Iedereen weet toch dat het steeds verder aantasten van de sociale zekerheid de problemen nog verder zal vergroten. ZZPérs en nul urencontracten, oneerlijk betaald werk, het neemt dan ook zienderogen toe. Het Nederlandse minimumloon is veel te laag. Lage AOW en kleine pensioentjes drukken de consumenten uitgaven, en het consumentenvertrouwen. Den Haag en de multinationals potten steeds meer geld op, in plaats van het uit te geven, daar waar dat sociaal gezien noodzakelijk is. Per 100 euro winst wordt er door de multinationals slechts 4 euro geïnvesteerd, en dan durft Rutte III en durft Europa nog te praten over een gunstiger klimaat voor het bedrijfsleven, en bracht met het afschaffen van de dividendbelasting naar voren. Ondertussen worden er handelsoorlogen gevoerd. Voorzichtig durft men toe te geven dat wellicht de zorg toch geen marktterrein is. Nog meer markt is echt geen garantie voor innovatie en vernieuwing. Het is het eigen falend marktdenken dat het kabinet Rutte III er toe dreef om onlangs 744 miljoen euro uit te geven teneinde nog een beetje invloed te behouden bij Air France- KLM. Dat falend marktdenken zal de steeds groter wordende kloof tussen de Europese burgers niet dichten. Sterft de Euro dan sterft Europa, sprak Angela Merkel eens, en ondertussen ervaren we dat veel mensen steeds minder Euro’s hebben en een minderheid steeds meer. Het maakt duidelijk dat wanneer de grote idealen vrijheid, gelijkheid en broederschap niet meer de politiek bezielen, Europa sterft. Ik wil niet dat Europa sterft, en daarom roep ik op andere politiek te voeren, in Brussel, in Den Haag, in de provincie Fryslân en in de gemeente Leeuwarden.
Addy Stoker
Voorzitter Verenigd Links - Feriene Lofts.